نویسنده
نیاز به مسکن و سرپناه از قدیمی‌ترین مسائل و موضوعات مورد توجه انسان است که اهمیت آن از هزاران سال برای بشر مطرح بوده و همواره به دنبال تغییر و تحول در آن بوده است. صنعت ساختمان‌سازی در زمره صنایعی است که هر روز شاهد پیشرفت چشمگیری در آن هستیم به خصوص این روزها که فناوری و رشد تکنولوژی هم به این عرصه وارد شده و تغییرات مهمی مانند استفاده از سازه مدرن یا تکنولوژی پیش‌ساخته در آن به وجود آوره است. وقتی صحبت از تکنولوژی ساخت و ساز می‌شود اغلب سازه‌های انبوه با امکانات پیشرفته در ذهن افراد تداعی می‌شود اما بهتر است بدانیم که در دو دهه اخیر و به خصوص در نگاهی به آینده این تکنولوژی‌ها تغییرات در این تکنولوژی هم‌ردیف تغییرات از دوران غارنشینی انسان‌ها تا سکونت در برج‌های چند صد متری است.
این روزها با وجود پروژه‌های رو به رشد عمرانی توجه بیشتر به دانش مدیریت پروژه از اهمیت بیشتری برخوردار شده به عبارت دیگر کمک گرفتن از تکنولوژی ساخت‌وساز نه تنها به عرصه ساخت‌وساز و طراحی بلکه در مصالح جدید ساختمانی هم وارد شده است و می‌توان گفت امروزه ساخت‌وساز و تکنولوژی دو عضو جدایی ناپذیر از یکدیگر هستند که بقای عمر ساخت‌وساز در دنیای جدید به شدت به پیشرفت تکنولوژی وابسته است. برای مثال در دنیای امروزی حتی ساختمان‌هایی وجود دارند که به صورت کامل انرژی خود را از خورشید تامین می‌کنند. در این مقاله نگاهی خواهیم داشت به تکنولوژی‌هایی که امروزه در ساخت‌وسازها استفاده می‌شوند و کاربرد آنها را بیشتر مورد بررسی قرار خواهیم داد.
مفهوم تکنولوژی ساخت و ساز چیست؟
تکنولوژی یا به عبارت دیگر فناوری هر روز در حال دگرگونی و پیشرفت است و هرروز ما شاهد آن هستیم که به حوزه جدیدی پا گذاشته است، صنعت ساختمان‌سازی هم از آن دسته از حوزه‌هایی است که از این تکنولوژی بی نصیب نمانده و انواع نوآوری و ایده های جدید در حال عملیاتی شدن در آن هستند که این مساله به بهبود کیفیت ساخت‌وساز هم کمک شایانی کرده است. در واقع این گونه می‌توان گفت که به مجموعه ای از روش ها و کاربردهای تکنولوژی در ساخت‌وساز که به بهینه شدن عملکرد پروژه‌های این حوزه کمک می کند تکنولوژی ساخت‌وساز می‌گویند.
تاریخچه تکنولوژی ساخت و ساز
اینگونه می‌توان گفت که زمانی این تکنولوژی‌ها پا به عرصه ساخت‌وساز گذاشتند که هدر رفت بالای انرژی در سازه‌های سنتی احساس شد و امروزه نحوه استفاده از مصالح به گونه‌ای است که انرژی‌های موجود بهینه‌سازی می‌شوند. اما با این وجود تکنولوژی‌های مدرن به طور جدی ۱۰ سال است که وارد صنعت ساختمان شده‌اند. مطالعات اخیر نشان داده با ورود تکنولوژی ساخت‌وساز می‌توان ۳۰ تا ۴۵ درصد بهره‌وری صنعت ساختمان را افزایش داد. این روزها حتی نهادهای بین المللی هم به این عرصه ورود پیدا کرده‌اند و هر روز بیشتر از قبل همایش‌هایی در این زمینه برگزار شده و ایده‌های جذابی در ارتباط با آن مطرح می‌شود. در ادامه به چند تکنولوژی مهم که به تازگی وارد عرصه ساخت‌وساز شده‌اند می‌پردازیم.
جدید ترین تکنولوژی ساخت‌وساز کدام است؟
همانطور که گفتیم نوآوری و ابداعات جدید کمک کرده تا در آینده نزدیک شاهد افزایش عمر مفید ساختمان‌ها باشیم و هزینه کمتری بابت نگهداری و ترمیم آنها بپردازیم در ادامه به چند تکنولوژی در چندین سازه مدرن می‌پردازیم.
رنگ‌های نانو
این رنگ‌ها انقلابی در صنعت ساختمان‌سازی و رنگ آمیزی ساختمان به وجود آورده اند زیرا با استفاده از این رنگ‌ها شما می‌توانید فضای بسیار زیادی را رنگ کنید بدون آنکه نگران کثیف شدن آن فضا باشید. در واقع رنگ آمیزی سازه مدرن امروزی به این صورت است که کاملا قابل شستشو بوده و حتی آلودگی و غبار هوا هم نمی تواند دیوار خانه‌ها را سیاه کند.
بتن‌های ترمیم شونده (هوشمند)
تعمیر و بازسازی برج‌ها و ساختمان‌ها نیازمند هزینه‌های سرسام‌آور و صرف انرژی بسیار زیادی است که یکی از راه‌حل‌ها برای جلوگیری از این مساله استفاده از بتن‌هایی است که خودشان را بازسازی می‌کنند در واقع این بتن‌ها با تعمیر خودشان به عمر مفید ساختمان‌ها می‌افزایند. تکنولوژی بتن‌های بازسازی شونده به این صورت است که با نفوذ آب به آنها باکتری درون آنها فعال شده و شروع به بازسازی خود می‌کند.
آجرهای هوشمند
آجرهای هوشمند هم مانند بتن‌های هوشمند که در ارتباط با آن ها توضیح دادیم هستند و شکل ظاهری آنها شبیه لگوهای اسباب‌بازی است که مانند اجزای یک پازل در هم قرار گرفته و نیاز به دیوار چینی و رنگ آمیزی ندارند.
مدل‌سازی اطلاعات ساختمان
مدل‌سازی اطلاعات ساختمان نقش اصلی را در انتقال دیجیتالی اطلاعات ایفا کرده و با تبدیل شدن به یک معیار سرعت صنعت ساخت‌وساز را افزایش داده است. به عبارتی سازه مدرن امروزی با استفاده از این مدل‌سازی دیگر همچون گذشته با موانعی مانند کمبود بودجه، تاخیر اتمام پروژه و مسائل پیش روی کنترل کیفیت روبرو نیستند.
پل‌های حرارتی
در سازه مدرن امروزی صنعت ساخت‌وساز مصالحی که عایق حرارتی باشند به شدت طرفدار دارند در پل‌های حرارتی هدف از ایجاد این تکنولوژی انتقال انرژی گرمایشی خورشید از طریق دیوارها به داخل ساختمان است که در اصطلاح به آن «پل زدن حرارتی» یا «Thermal Bridging» گفته می‌شود.
پرینترهای سه بعدی
چندی پیش ناسا اعلام کرد می‌تواند بخشی از فضاپیماهای خود را با استفاده از دستگاه‌های پرینتر سه بعدی بسازد. بنابراین این دستگاه می‌تواند به ساخت مصالحی که در صنعت ساختمان‌سازی استفاده می شوند هم کمک کند، که از مزایای آن سرعت بالای تولید مصالح و هزینه کمتر آن در مقایسه با تولیدات سنتی است. این تکنولوژی‌ها در واقع به صرفه‌جویی در هزینه و زمان هم کمک می‌کند.
استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر
با استفاده از انرژی خورشید در سازه مدرن می‌توان هزینه مصرف انرژی را به شدت کاهش داد و کمک چشمگیری به محیط زیست کرد. همچنین میزان مصرف سیستم گرمایش و سرمایش در این نوع ساختمان‌ها مقرون به صرفه خواهد بود و ساخت مصالح سازگار با محیط زیست آسیب کمتری به آن وارد می کند.
تکنولوژی پیش‌ساخته
تکنولوژی پیش‌ساخته از سازه‌های فولادی انعطاف‌پذیر استفاده شده که با ساخت سازه‌های مورد نظر در محیط‌های کارگاهی صرفه‌جویی زیادی در هزینه و زمان انجام می‌گیرد و مشتریان هم رضایت زیادی از آن دارند. این روزها تولیدکنندگان زیادی پا به عرصه تکنولوژی پیش‌ساخته گذاشته اند و از جمله مزایایی که این تکنولوژی و سازه مدرن آن دارد، مقاوم بودن در برابر زلزله و دوام بالای آنها است. با توجه به افزایش جمعیت در دنیای امروز رغبت به استفاده از این تکنولوژی پیش‌ساخته بیشتر شده است.
گجت‌های پوشیدنی در تکنولوژی ساخت‌وساز
تکنولوژی‌های قابل حمل یا پوشیدنی هم چندین سال است که وارد صنعت ساخت‌وساز شده و می‌تواند داده‌ها و اطلاعات زیادی را گردآوری و تحلیل کند همچنین این گجت‌ها به بهبود استانداردهای بهداشتی و ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی هم کمک کرده‌اند.
پایه‌های پیش‌ساخته در تکنولوژی ساخت‌وساز
در این روش می‌توان پایه‌ها را با واحدهای بتنی پیش‌ساخته به سرعت در کارگاه تولید کرد که از کیفیت بالایی هم برخوردار هستند همچنین استحکام مورد نیاز پایه‌ها در این روش از طریق شمع های بتنی مرتبط با یکدیگر به دست می‌آید. با استفاده از این تکنولوژی میزان فعالیت‌های حفاری کمتر شده و کارهای ساختمانی کمتر در شرایط نامطبوع آب و هوایی صورت می‌گیرد.
عایق‌های اروژل
حدود ۹۰ درصد از این عایق‌ها را هوا تشکیل می‌دهد و به همین دلیل هم فوق‌العاده سبک هستند که بر خلاف سبکی‌شان مقاومت خوبی هم دارند. از این محصول در عایق بندی ساختمان‌ها استفاده شده و بهره‌وری آنها ۴ برابر از فایبر گلاس بیشتر است.
استفاده از پهبادها در صنعت ساختمان‌سازی
پیش از این نقشه‌برداری یک ساختمان کار وقت‌گیری بود که امروزه با کمک پهبادها تصویربرداری کامل و نقشه‌برداری بدون هدر‌رفت زمان انجام می‌شود. این پهبادها از ابتدایی‌ترین مراحل تا مراحل نهایی در احداث یک ساختمان کمک کرده و دقت انجام کار در آنها بسیار بیشتر از حالت سنتی است.
ساختمان‌های دوستدار محیط زیست
این نوع از ساختمان‌ها با آلودگی هوا مقابله می‌کنند به این صورت که در شهرهای پر ترافیک و آلوده امروزی ساختمان هایی جنگلی یا جنگل های عمودی ساخته می‌شوند این نوع از سازه مدرن بیش از ۱۰۰۰ درخت و ۲۵۰۰ درختچه دارند و با جذب آلودگی هوا به تصفیه آن و تولید اکسیژن کافی کمک کرده و دی اکسید کربن را در مناطق آلوده به شدت جذب می‌کنند.
ربات موریانه در تکنولوژی ساخت و ساز
محققان دانشگاه هاروارد توانسته‌اند ربات هایی چهار چرخ را طراحی کنند که به شکل موریانه بوده و قادر هستند سازه هایی را با استفاده از طرح‌های اولیه بسازند. این ربات‌ها مجهز به سنسورهایی هستند که وجود ربات‌های دیگر را متوجه شده و شروع به همکاری با آنها می‌کند. این نامگذاری از آن رو است که موریانه‌ها به صورت گروهی می‌توانند سازه هایی بسیار بزرگ بسازند.
واقعیت‌های مجازی در تکنولوژی ساخت‌وساز
واقعیت مجازی کمک می‌کند تا معمار، مهندس و صاحبخانه نمای ابتدایی تا انتهایی منزل خود را ببیند و نسبت به تغییرات لازم اقدام کند این فناوری پیشرفته‌تر از امکانات تکنولوژی امروزی همچون اتوکد و تری‌دی مکس است و با دقت بسیار بالا و جزئیات بسیار نمایش داده می‌شود به گونه ای که کاربر خود را در آن فضا احساس می‌کند.
تکنولوژی ساخت‌وساز و همکاری ابری
همکاری ابری یا Cloud Collaboration سیستمی است که به معماران و مهندسان امکان همکاری بر روی یک پروژه حتی از راه‌های دور را می‌دهد در واقع بر روی این پلتفرم امکان ترسیم دیجیتال و تصحیح اطلاعات به کاربرانش داده شده است و می‌توان موانع و پیش‌بینی‌های موجود بر سر راه ساختن یک سازه را بررسی کرد که بر خلاف سیستم سنتی که یک فعالیت کند و هزینه‌بر بود بسیار سریع و با دقت بالاتری در حال انجام است.
